خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: امام علی بن موسی‌الرضا(ع) هشتمین امام شیعیان از سلاله پاک رسول خدا و هشتمین جانشین پیامبر مکرم اسلام(ص) هستند.

ایشان در سن ۳۵ سالگی عهده‌دار مسئولیت امامت و رهبری شیعیان شدند و حیات ایشان مقارن بود با خلافت خلفای عباسی که سختی‌ها و رنج بسیاری را بر امام روا داشتند و سرانجام مأمون عباسی ایشان را در سن ۵۵ سالگی به شهادت رساند.

یکی از القاب مشهور حضرت «عالم آل محمد» است. این لقب نشانگر ظهور علم و دانش ایشان است.

جلسات مناظره متعددی که امام با دانشمندان بزرگ عصر خویش، به‌ویژه علمای ادیان مختلف انجام دادند و در همه آن‌ها با سربلندی تمام بیرون آمدند، گواهی بر این لقب است.

حدیث سلسله الذهب یکی از احادیثی است که به نقل از رسول خدا(ص) و به نقل از جبرائیل از سوی حضرت حق سبحان و تعالی املاء فرمودند: «کلمه لااله‌الاالله حصار من است پس هر کس آن را بگوید داخل حصار من شده و کسی که داخل حصار من گردد ایمن از عذاب من خواهد بود». سپس امام رضا(ع) در نیشابور با بیان این حدیث فرمودند: «اما این شروطی دارد و من، خود از جمله آن شروط هستم».

این حدیث بیانگر این است که از شروط اقرار به کلمه «لااله‌الاالله» که مقام اصل توحید در دین است، اقرار به امامت آن حضرت و اطاعت و پذیرش گفتار و رفتار امام است که از جانب خداوند تعالی تعیین شده است. در حقیقت امام شرط رهایی از عذاب الهی را توحید و شرط توحید را قبول ولایت و امامت می‌دانند.

حرم امام رضا(ع) رمز وحدت مردم ایران است

حجت الاسلام ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفت و گو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه امام رضا(ع) نیز مانند سایر ائمه(ع) از ساحت‌های وجودی مختلفی برخوردار بودند، اظهار کرد: در زمان امام رضا(ع) بنی‌عباس تلاش می‌کردند فضای علمی و مناظراتی را با اغراضی و اهداف خاصی فراهم کنند و همین باعث می‌شد تا زمینه برای ورود دانش امام فراهم شود.

امام رضا(ع) بر ارزش‌های اخلاقی تأکید بسیاری داشتند و معیار داوری امام(ع) در مورد افراد تقوا و ارزش‌های اسلامی است

وی ادامه داد: از طرفی درخواست‌های متعددی با نامه از امام رضا(ع) می‌شد و امام(ع) در جواب این نامه‌ها علم خود را نشان می‌دادند و هم‌چنین در دورانی که از بیرون جهان اسلام مسائل علمی وارد می‌شد امام رضا(ع) دانش خود را نشان می‌دادند و این مجموعه عوامل باعث شد تا امام رضا(ع) در برخی روایات فقیه آل محمد(ص) و در برخی روایات عالم آل محمد(ص) شناخته شوند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه رأفت و رحمت یکی از ویژگی‌های بارز امام رضا(ع) بود و امروزه نیز هزاران هزار کرامات و معجزه از ایشان می‌بینیم، افزود: ولایتعهدی امام رضا(ع) می‌توانست مردم را از ایشان فاصله دهد ولی امام(ع) ذره‌ای تغیر رفتار ندادند و اصرار داشتند مثل گذشته زندگی کنند.

حجت الاسلام علیدوست تأکید کرد: فارغ از اینکه مسلمان و شیعه هستیم به‌عنوان یک ایرانی لازم است و باید با دیده احترام به امام رضا(ع) نگاه کنیم، چراکه وجود بارگاه و حرم ایشان رمز وحدت مردم ایران است.

وی افزود: امام رضا(ع) بر ارزش‌های اخلاقی تأکید بسیاری داشتند و باوجود رحمت و رأفتی که داشتند برادر خود زید بن موسی بن جعفر را به خاطر زیر پا گذاشتن ارزش‌های اخلاقی طرد می‌کنند و همین نشان می‌دهد که آنچه معیار داوری امام(ع) است تقوا و ارزش‌های اسلامی است.

امام رضا(ع) عالم آل محمد است

حجت الاسلام سید محمد واعظ موسوی، عضو مجلس خبرگان رهبری نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه امام رضا(ع) ولی نعمت ایرانیان هستند، اظهار داشت: پس از شهادت امام هفتم، امام رضا(ع) به امر خدا و معرفی پدران بزرگوار در سن ۳۵ سالگی عهده‌دار مقام امامت و ارشاد مسلمانان و نشر معارف و حقایق اسلام شدند.

وی با بیان اینکه محل اقامت حضرت مدینه بوده و در آغاز امامت با هارون الرشید و سپس با امین و بعد هم با مأمون همزمان بودند، ادامه داد: خلفای عباسی نسبت به اهل بیت(ع) رفتار خصمانه‌ای داشتند و قیام‌های سادات علوی دستگاه خلافت عباسی را کاملاً تهدید می‌کرد؛ هرچند امامان بزرگوار با این قیام‌های خونین همراهی نمی‌کردند اما دستگاه فاسد خلافت که در خوش‌گذرانی غوطه‌ور بودند با این قیام‌ها دچار تزلزل و وحشت می‌شدند و شیعیان و ائمه(ع) را مورد تهدید و در نهایت به شهادت می‌رساندند.

حجت الاسلام واعظ موسوی گفت: امام رضا(ع) بر علوم مختلف احاطه کامل داشتند و در حل مشکلات و دفع شبهاتی که متوجه آیین اسلام می‌شد تلاش بسیاری می‌کردند، لذا به‌عنوان عالم آل محمد(ص) در طول تاریخ مطرح شدند.

امام رضا(ع) و تربیت شاگردان

وی بیان کرد: مأمون بانفوذ فرهنگ بیگانه در جامعه اسلامی و با کیاست خاصی که داشت، با تشکیل جلسات مناظره و تأسیس گروه‌های انحرافی درصدد بود شخصیت ایشان را مخدوش کند و از بزرگان گروه‌های انحرافی می‌خواست که با مطرح کردن سئوالات انحرافی ابهت و شخصیت امام رضا(ع) را زیر سئوال ببرند، اما در رسیدن به هدف خود شکست می‌خوردند.

امام رضا(ع) در عین زندگی ساده درصدد ایجاد برابری، برادری، عدالت، اعتقاد به تقوا و جهان رستاخیز بودند

عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: امام رضا(ع) به‌عنوان یکی از ائمه و فرزندان پیامبر(ص) در عین زندگی ساده درصدد ایجاد برابری، برادری، عدالت، اعتقاد به تقوا و جهان رستاخیز بودند و به همین منظور نیز برای تربیت نسل معاصر اقدام به تربیت شاگردان بزرگی کردند.

 حجت الاسلام واعظ موسوی عنوان کرد: در تاریخ آمده شاگردان امام رضا(ع) بیش از ۳۰۰ نفر بودند که پرچم‌داران تعالی فرهنگی و رشد علمی در جهان آن روز بودند.

حدیث سلسله الذهب یگانگی خداوند و ولایت اهل بیت(ع) را اثبات می‌کند

عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به ورود امام رضا(ع) به ایران، ادامه داد: زمانی که امام رضا(ع) به شهر نیشابور رسیدند و با استقبال عظیم و گسترده مردم روبرو شدند، مردم و شیعیان از حضرت درخواست حدیثی به‌عنوان توصیه کردند؛ در این زمان حضرت رضا(ع) حدیث «سلسله الذهب» را قرائت کردند.

حجت الاسلام واعظ موسوی تصریح کرد: سلسله راویان حدیث سلسله الذهب همگی از درجه خلوص برخوردار بودند و سند طلایی دارد که اهمیت محتوایی و روایی حدیث سلسله الذهب بر کسی پوشیده نیست ولی قطعاً تأکید بر محتوا و مفهوم اصلی آن حدیث مورد عنایت آن حضرت و خدا است و آن نهفته در «بشرطها و انا من شروطها» است.

وی اضافه کرد: امام رضا(ع) با بیان این حدیث قدسی که از عالم ربوبیت بر قلب پیامبر(ص) نازل شده، با نقل نام پدران و اجداد خود که معصوم هستند آن‌ها را به یاد مردم آورد و روح یکتا پرستی خداوند که پایه همه اعتقادات راستین است به مردم گوشزد کرد تا گول طاغوت زمانه را نخورند و از مسیر توحید منحرف نشوند و دیگر اینکه مردم با این حدیث هوشیار شوند که یگانه پرستی و توحید واقعی مستلزم ولایت اهل بیت(ع) است.

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: در تاریخ آمده هنگام نوشتن این حدیث مردم مشتاق چنان آمادگی داشتند که ۲۴ هزار قلمدان در اختیار گرفته بودند تا در نوشتن کلمات گهربار ذریه رسول خدا مورد استفاده قرار دهند.

خبرنگار: مژگان فرهنگیان