گروه سیاست جهان نیوز ـ نقل قول‌هایی برای شهادت امام حسن مجتبی (ع) وجود دارد که یکی از این نقل قول‌ها مربوط به شهادت این امام در هفتم صفر و دیگری مربوط به ۲۸ صفر است. آنچه در روایات آمده است این امام معصوم در سن ۴۷ سالگی بر اثر خوردن زهر و مسمومیت ناشی از آن به شهادت رسیده و در قبرستان بقیع مدفون شده‌اند.

زندگی امام حسن مجتبی (ع) با فراز و نشیب‌های فراوانی روبه‌رو بوده است که از جمله رخدادهایی که در زندگی این امام معصوم در تاریخ بیش از پیش مطرح است، صلح امام حسن مجتبی (ع) با معاویه به شمار می‌رود که در این راستا با حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پناهیان و دلایل صلح امام حسن (ع) و تطبیق آن با مسائل روز به گفت‌و‌گو پرداختیم.

بخشندگی و کرامت در وجود همه ائمه اطهار (ع) وجود داشته است ولی جای تامل دارد که چرا به امام حسن (ع) لقب «کریم اهل‌بیت» داده شده است؟

پناهیان: یکی از دلایل ملقب شدن امام حسن مجتبی (ع) به «کریم اهل بیت» این بود که ایشان سنت سفره‌داری و پذیرایی کریمانه زائران خاندان اهل‌بیت (ع) را بنیان‌گذاری کردند.

امیرالمومنین (ع) باغ‌هایی را در اطراف مدینه ایجاد کرده بودند که در آن زمان میوه‌های آن به ثمر رسیده بود و امام حسن (ع) به صورت کریمانه به مدیریت این باغات و محصولات آن می‌پرداخت و با وجود اینکه امام (ع) پس از صلح،‌ توسط معاویه دچار محدودیت و غربت خاصی شده بودند،‌ رفتار اخلاقی میان مردم داشتند و همه این عوامل موجب شد که جلوه کریمانه آن حضرت بیش از دیگر امامان به چشم بیاید.

در حال حاضر مذاکرات ایران با غربی‌ها را می‌توان با صلح امام حسن(ع) تطبیق داد؟

پناهیان: اگر مذاکرات هسته‌ای را با صلح امام حسن (ع) تطبیق دهیم بسیار فاجعه‌آمیز است و این یک توهین بزرگ به ملت می‌شود، زیرا نامردی فرماندهان امام حسن(ع)،‌ خیانت اطرافیان و ضعف ایمان مردم بود که صلح را به امام تحمیل کرد. اگر بگوییم مذاکرات مثل صلح امام حسن (ع) هست این افتخاری برای ملت ما نیست زیرا که این تطبیق تاریخی به این معناست که مردم ما به امام خود خیانت کرده و برای ادامه راه و مقاومت از خود ضعف نشان دادند که اگر کمی تامل کنیم متوجه می‌شویم به هیچ وجه اوضاع صلح امام حسن (ع) مشابهتی با شرایط ما و آنچه در زمان ما می‌گذرد ندارد، زیرا ما الان در اوج اقتدار و انگیزه برای دفاع از حق و مقاومت هستیم. تطابق این دو واقعه باهم شایسته و صحیح نیست.

شبهه‌ای به تازگی در فضای مجازی توسط معاندین مطرح شده که مضمون آن چنین است؛ «چرا امام حسن (ع) صلح کردند و برای مقابله با معاویه قیام نکردند» پاسخ اسناد و قرائن تاریخی به این شبهه چیست؟

پناهیان: علت این اتفاق برای این بود که در وهله نخست،‌ امام معصوم (ع) یاری برای مقابله با دشمن نداشتند و سپس با توجه به اینکه ائمه معصومین (ع ) اتمام حجت و روشنگری را یکی از وظایف خود می‌دانند، امام حسن (ع) می‌خواستند حجت بر مردم تمام شود. همچنین معاویه برخی نکات ظاهری را از لحاظ سیاسی رعایت می‌کرد به همین دلیل توانسته بود توجه مردم را به خود جلب کند و صلح امام حسن (ع) فرصتی بود تا مردم درک کنند که رفتار سیاسی معاویه در نهایت به نفعشان نخواهد بود. مردم نتایج حکومت معاویه را در حکومت یزید و در جریان واقعه کربلا مشاهده کردند و به باطن حکومت معاویه پی‌بردند ولی این زمان برای فهم چنین مسئله‌ای دیر شده بود.

چرا حماسه عاشورای حسینی را امتداد صلح امام حسن (ع) می‌دانند؟

پناهیان: واقعه عاشورا مثل صلح امام حسن (ع) در مسیر روشنگری و اتمام حجت با مسلمین بود، در یک زمان روشنگری با صلح صورت می‌گیرد و در یک زمان با قیام؛ اگر معاویه مثل یزید با بی‌احترامی با امام حسن (ع) برخورد می‌کرد و عزت امام معصوم (ع) را حفظ نمی‌کرد به طور قطع امام حسن (ع) هم مقابل معاویه ایستادگی می‌کرد و برعکس آن هم ممکن بود رخ بدهد یعنی اگر یزید مثل معاویه احترام و عزت امام حسین (ع) را حتی به صورت ظاهری حفظ می‌کرد، ممکن بود کار به صلحی شبیه صلح امام حسن (ع) نرسد ولی کار به نبرد عاشورا هم نمی‌رسید. آنچه که مهم و قابل تامل است اینکه صلح امام حسن (ع) غریبانه اما عزت مندانه بود و حفظ عزت نیز یکی از مشترکات صلح و قیام این دو امام بود که در امتداد هم قرار داشت.
منبع: فارس

به گزارش جهان، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای روایتی از دیدار «رزمندگان» دیپلماسی با رهبر انقلاب تحت عنوان «جلسه روخوانی قانون اساسی» منتشر کرد که در ادامه می‌آید:‌

رهبر انقلاب که وارد سالن می‌شوند همه‌ دیپلمات‌های جمهوری اسلامی به پا می‌خیزند؛ همه به جز یکی، غضنفر رکن‌آبادی؛ که برخلاف سال‌های گذشته در میان هم‌قطاران خود نیست تا بتواند به احترام مقتدای خود بایستد. قرائت قرآن آغاز می‌شود: «لاَّ یَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاء مِن دُوْنِ الْمُؤْمِنِینَ وَمَن یَفْعَلْ ذَلِکَ فَلَیْسَ مِنَ اللّهِ إِلاَّ أَن تَتَّقُواْ مِنْهُمْ...» سوره‌ی آل عمران آیه‌ی ۲۸ (مؤمنان نباید کافران را به جاى مؤمنان دوست بگیرند، و هر که چنین کند او را با خدا کارى نباشد [و از او بریده است‌] مگر اینکه از آنان به نوعى تقیّه کنید...)

وزیر امور خارجه پشت تریبون قرار می‌گیرد و در سخنان کوتاهی به دوران پسابرجام و اهمیت تحقق اقتصاد مقاومتی در این دوران از یک‌سو و بهبود فضای منطقه و رفع فتنه‌های تروریستی از سوی دیگر اشاره می‌کند. محمدجواد ظریف پیش از سخنان رهبر انقلاب اشاره کرد که دستورات و خطوط ترسیم‌شده از جانب رهبر معظم انقلاب مبنای کار وزارت خارجه بوده و در دوران پسابرجام نیز نامه‌ی اخیر ایشان به رئیس‌جمهور در مورد نحوه‌ی اجرای برجام مبنای کار خواهد بود و با اشاره به توجه وزارت امور خارجه به مسئله‌ی مقابله با نفوذ و همچنین اجرای اقتصاد مقاومتی گفت: در همایش امسال سفرا و کارداران تلاش می‌کنیم از وضعیت کنونی برای پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی و نیز تقویت جریان مقاومت در منطقه و حل و فصل مشکلات غرب آسیا بر اساس موازین مورد نظر جمهوری اسلامی ایران استفاده کنیم.

رهبر معظم انقلاب سخنان خود را با تجلیل از جایگاه و شأن دیپلمات‌های جمهوری اسلامی آغاز نمودند. عنوان «جنگ‌آوران و رزمندگان» خط مقدم نظام در عرصه‌ی بین‌الملل را شایسته‌ی آنها بیان کردند و با تمجید از شخص وزیر امور خارجه، تدین را مهمترین نقطه‌ی قوت وی خواندند و در ادامه درباره‌ی وزارت خارجه فرمودند که وزارت خارجه با توجه به اهداف و وظایف خود به‌خوبی فعال است و به‌خصوص در تجربه‌ی اخیر مذاکرات هسته‌ای، آقای دکتر ظریف و همکارانشان آزمون خوبی ازسرگذراندند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه تأکید می‌کنند که عوامل دستگاه سیاست خارجی کشور را همیشه دعا می‌کنند: «به‌خصوص در روزهای دشوار مذاکرات که پنجه در پنجه‌ی دشمن انداخته بودید به‌طور مکرر و مرتب، به اسم و با توجه و تضرع دعا کردم.»

رهبر انقلاب اما در بخش اصلی سخنان خود تأکید می‌کنند که امروز می‌خواهند یک مقدمه درباره‌ی سیاست خارجی نظام اسلامی بگویند و بعد اصول سیاست خارجی کشور را یک‌بار دیگر بر مبنای قانون اساسی تشریح کنند و در قسمت بعدی برخی الزامات ناشی از این اصول را برشمرند. شاید عصاره‌ی بخش مقدمه را بتوان در این جملات خلاصه کرد: «سیاست خارجی، متخذ از اسلام و منبعث از اهداف و آرمان‌های انقلاب است و مسئولان وزارت خارجه و سفرا و کارداران در حقیقت نمایندگان، سربازان و خدمتگزاران این اصول و آرمان‌ها هستند. سیاست خارجی با رفت‌وآمد دولت‌ها با سلایق سیاسی گوناگون، تغییر نمی‌کند؛ دولت‌ها فقط در تاکتیک‌ها و ابتکارات اجراییِ راهبردهای سیاست خارجی تأثیرگذار و دخیلند.»

آقا برای تبیین این موضوع به مصاحبه‌ی چند سال پیش یکی از سفرای کشورمان در منطقه و عدم توانایی پاسخگویی وی در مقابل انتقاد یک رسانه از عملکرد شورای نگهبان اشاره و ضمن تقبیح این موضوع می‌گویند: «یک دیپلمات کارکشته در پاسخ به چنین سؤال‌هایی می‌گوید مسائل داخلی کشور ما به شما ربطی ندارد.»

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پس از بسط و تشریح این حقیقت، مقدمه را به پایان می‌برند و به سراغ اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی می‌روند. ابتدا تبلیغات دشمن درباره‌ی تغییر و تحول در اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را محکم تکذیب می‌کنند و این تفکر را خوش‌خیالانه عنوان می‌کنند: «این تحلیل خوش‌خیالانه‌ی غربی‌ها، در حقیقت ناشی از فشار این واقعیت است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی، لااقل در سطح منطقه همچون سدّی مستحکم و صخره‌ای استوار، مانع از یکه‌تازی‌های قدرت‌های سلطه‌گر به‌ویژه آمریکا شده است و آنها، همیشه در آرزوی تغییر این سیاست‌ها هستند.» به همین اکتفا نمی‌کنند و در همین‌جا کنایه‌ای هم به بزک‌کنندگان و سهل‌اندیشان می‌زنند: «برخلاف نظر برخی افراد، آمریکا بخش عمده‌ی مشکلات منطقه است نه بخشی از راه‌حل مشکلات.»

به نظر می‌رسد فرمانده این‌بار می‌خواهند یک‌بار دیگر اصول و مبانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی را برای رزمندگان و جنگ‌آوران این عرصه مرور کنند. ایشان معتقدند اگر این اصول خوب فهمیده شود آن وقت این سیاست خارجی کاملاً هم انقلابی است. گویی نیازی ویژه در این زمینه دیده‌اند. این‌بار همه‌ی دیپلمات‌ها را دعوت می‌کنند به توجه به «منشور اصلی انقلاب» و می‌گویند: «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ساخته‌ی این و آن نیست بلکه مبتنی بر اصول مستحکم قانون اساسی است.» و بر همین مبنا نیز اصول را از روی متن برای حضار قرائت می‌کنند...

«تنظیم سیاست خارجی کشور بر اساس معیارهای اسلام، تعهد برادرانه نسبت به همه‌ی مسلمانان و حمایت بی‌دریغ از مستضعفان جهان» و روی کلماتی مثل «همه» و «جهان» تأکید می‌کنند و برای نمونه از ماجرای حمایت جمهوری اسلامی از بابی ساندز، آزادی‌خواه ایرلندی نام می‌برند.

«طرد کامل استعمار و جلوگیری از نفوذ اجانب» را در قانون اساسی یادآوری می‌کنند و می‌گویند: «این نفوذی که بنده دائماً تکرار می‌کنم منبع و مرجعش اینجاست». بند به بند و اصل به اصل جلو می‌روند و در انتها آدرس همه‌ی اصول را هم به حضار یادآور می‌شوند: «هم در اصل سوم و هم در بخش‌های انتهایی و مربوط به فصل مخصوص به سیاست خارجی قانون اساسی»

بندها را که شمردند و روخوانی قانون اساسی که به پایان می‌رسد می‌گویند: «اینها راهبرد است، همه منبعث از اسلام؛ هیچ کدام من‌درآوردی نیست. جمهوری اسلامی هستیم دیگر؟! جمهوری اسلامی معنی اگر بخواهد داشته باشد باید در آن به اسلام عمل شود.»

نوبت به الزامات این اصول می‌رسد: «تاکتیک‌ها باید مسیر شما برای رسیدن به اهداف راهبردی را قدم به قدم بسازد.» رهبر انقلاب هشدار می‌دهند که گاهی به بهانه‌ی تاکتیک، اصول نقض نشود. سپس به سراغ کشورهای منطقه می‌روند و سیاست‌ها و راهبردهای جمهوری اسلامی در مورد آنها را همراه با جزئیات عنوان می‌کنند. از فلسطین و سوریه تا یمن و از عراق تا بحرین. راهبرد کلان هم البته مشخص است: «پرهیز از دخالت خارجی»، «ایجاد آرامش و مراجعه به آرای عمومی». اینجا سخنان رهبر انقلاب به اوج خود می‌رسد و دیپلمات‌ها، شنونده‌ی یک پیش‌بینی تاریخی دیگر از رهبر حکیمشان هستند: «پایه‌های محکم سیاست خارجی ما اینهاست. اگر بر این پایه‌ها پافشاری کنیم و راهکارهای هوشمندانه انتخاب کنیم، آثار شگفت‌انگیزی به همراه می‌آورد و احتمال اینکه بتوانیم بخش قابل توجه یا همه‌ی جهان اسلام را نجات بدهیم وجود دارد.» رهبر انقلاب، همان کسی که در گذشته جمله‌ی معروف «من دیپلمات نیستم من انقلابی‌ام» را فرموده‌اند، حالا پس از این بازخوانی و تشریح جزء به جزء عبارات قانون اساسی می‌گویند: «این سیاست خارجی یعنی سیاست خارجی انقلابی».